ایام ا... را خلاقانه روایت کنیم
یکشنبه 26 بهمن 1393
ضرورت توجه به ایام‌ا... در قرآن و روایات ما انکارناشدنی است. حوادث انقلاب اسلامی بخشی از ایام‌ا... است که در شأن و درخور آن بدان پرداخته نشده است. اخیرا بحث‌های خوبی در این باره مطرح می‌شود که ما این‌همه شهید داده‌ایم و این‌همه صدمه دیده‌ایم و این‌همه قهرمانی داشته‌ایم، اما درخور آن کار هنری و رسانه‌ای نکرده‌ایم. آمریکایی‌ها یکی‌دو نفر آدم دارند که ترور شده‌اند و همه دنیا، بارها و درقالب آثار مختلف سینمایی و هنری قصه این ترورها را دیده‌اند، چنان‌که من در روستاهای دورافتاده خراسان از این نمونه‌ها دیده‌ام؛ ولی همان روستای ما قهرمان‌هایی داشت که می‌توانند در اندازه‌های جهانی مطرح شوند و حتی همسایه‌هایشان هم از دلاوری‌های آن‌ها خبر نداشتند. ما ده‌ها نماینده مجلس، قربانی ترور داشته‌ایم و رئیس‌جمهور و رئیس قوه‌قضائیه و بسیاری از رجال ما و هزاران نفر از مردم ما در هر صنف و کسوتی در ترور به شهادت رسیده‌اند؛ اما شعبده رسانه‌های جهانی ما را حامی تروریست‌ها معرفی می‌کند.
مسئله این است که چگونه به اماکن و ایام مقدس بپردازیم که مردم ما از واقعه باخبر شوند و ذهنیت تاریخی خوبی داشته باشند. بخشی از این پدیده باید درقالب آثار هنری و رسانه‌ای و شعر و سینما و داستان محقق شود و بخشی از آن راه‌های دیگری دارد. دیروز وقتی در خیابان سمیه تهران در تاکسی نشسته بودم،راننده درحال توضیح برای مسافر جلویی بود که این هتل همان هتلی است که از طبقه‌چهارم، جنازه مرحوم تختی را در‌آوردند و کمی جلوتر توضیح می‌داد که این برج را هژبر یزدانی ساخت و... . یک بار دیگر هم یک راننده تاکسی قدیمی و خوش‌صحبت در محله، کل تاریخچه محله را در دو‌سه بار همراهی برای من تعریف کرد و از طبیعت و اجتماع و سیاست دوران پهلوی در فرصت کوتاه دو‌سه بار همراهی، چیزهایی گفت که در هیچ کتابی پیدا نمی‌شود.
ساختمان‌ها و اماکن، خودشان ثروت‌های تاریخی‌اند. من به‌عنوان یک‌خراسانی هیچ اطلاعی از شرایط و حوادث انقلاب در مشهد ندارم؛ حالا شاید یک شیوه همین تورهای داخل شهری باشد یا نصب تابلو و نماد در محل‌هایی که حوادث مهم در آنجا رخ داده است. در قبرستان خواجه‌ربیع مشهد قبرهایی از کشتگان حوادث سیستان در دی‌ماه٥٧ هست که ما هیچ اطلاعی از ماجرا‌ی آن نداریم. در یکی‌از امامزاده‌های محله اتابک تهران، خودم قبر کشتگان حوادث ١٤خرداد را دیده‌ام؛ ولی این‌ها برجسته نیستند، هر‌کدام از این قبرها ثروتی تاریخی است و باید معرفی شود، مثلا چه اشکالی دارد که در صفحه‌ای در پورتال شهرداری یا سازمان فرهنگی‌هنری هر شهر، فهرستی از اماکن این‌طوری منتشر بشود یا اینکه در ایام مرتبط، این‌ها رسانه‌ای بشود تا مردم متوجه این موضوعات بشوند.می‌شود با همراهی بخشی از خود مردمی که هنوز زنده‌اند، با دسته‌های دانش‌آموز صحنه درگیری‌های بزرگ انقلاب را بازسازی و ضبط کرد. می‌شود فراخوان وبلاگی داد که هر کسی خاطرات خودش از انقلاب را منتشر کند یا بچه‌هایش برایش منتشر کنند، دست‌کم این است که یک سایت می‌تواند خاطره‌های صوتی یا تصویری ضبط‌شده توسط خود مردم از حوادث انقلاب را منتشر کند و ضریب بدهد، این موضوعی است که جزو آرزوهای امام عزیز ما هم بوده است.
بسیاری از مردم در انقلاب و در جنگ خاطراتی دارند که فرزندانشان می‌توانند با موبایل ضبط کنند و برای چنین سایتی بفرستند یا در وبلاگی خودشان در دسترس عموم قرار بدهند. برادر خود من خاطراتی از همراهی با سردار متوسلیان و مشاهده کرامات اهل‌بیت(ع) در جبهه داشت که من هم نمی‌دانستم.
مهم‌ترین کار در این حوزه فرهنگ‌سازی و ساختارسازی است. وقتی ویکی‌پدیا و فیسبوک می‌توانند موجی از نوع خاصی از تولید محتوا را در جهان با کمترین هزینه‌ها رهبری کنند، تنبلی و خلاق‌نبودن سازمان‌های فرهنگی‌هنری ما ابدا پذیرفتنی نیست.
علی‌محمد مؤدب