خاطراتی از روستای تقی‌آباد میان‌جام
همیشه به روستایی بودنم بالیده ام، زادگاه من تقی آباد از روستاهای بخش میان جام شهرستان تربت جام است . تقی آباد خیلی اسم قشنگی است یعنی جایی که پرهیزگاری، آن را آباد کرده است، و میان جام هم که بهترین جای جام است! بالاتر از مستی، لذت شراب بودن است!
من و زادگاهم تجربة عبور از جهان سنتی به جهان نو را از سر گذرانده ایم. کودک که بودم، نشانه های بسیار کمی از صنایع مدرن در روستای ما وجود داشت، رادیو، تراکتورهایی گاه گاه، یک موتور آب، یکی دو ماشین باری و موتورسیکلت، و یک تیلر که هفته ای یک بار می آمد و در تریلی کوچکش همه چیز می فروخت! بچه ها همیشه دنبال تیلر می دویدند و یک بار مرا هم دواندند، پریدیم و روی تریلی کوچک سوار شدیم، من از همه کوچک تر بودم و راننده که نگهداشت تا دعوایمان کند، نتوانستم با بقیه در حال حرکت پایین بپرم و به گریه افتادم، رانندة عصبانی اما مهربان شد و ایستاد تا من از تریلی کوچک پایین بیایم!
این شاید یکی از اولین برخوردهای من با ماشین بود، بعدها یادم است که وقتی برای سفر به مشهد مجبور شدم سوار مینی بوس شوم، باز از ترس گریه می کردم، و بزرگ‌ترها به گریه‌ام می‌خندیدند.
انقلاب حادثة عظیمی بود که همه چیز را در زادگاه من تغییر داد. پاسدارها که همه از بچه‌های خود روستا و روستاهای اطراف بودند، می‌‌آمدند و در مسجد روستا با پرژکتور، فیلم توبة نصوح! را نمایش می‌دادند، من کم رو و خجالتی روی میز مدیر مدرسه که برای مراسم به مسجد آورده بودند، رفتم و شعری برای امام خمینی خواندم، مدرسه روستا نو شد و ما بچه‌ها در ساختش هر چقدر اندک کمک می کردیم، برق اول به صورت هر خانه یک لامپ برای یکی دو ساعت اول شب آمد و بعد دیگر آمد! آب لوله‌کشی آمد. انتخابات شورا برگزار شد و یکی از کشاورزان اخمو که فقط یک رای آورده بود، با زن و بچه‌اش دعوا افتاد که چرا آبرویش را برده اند و به او رای نداده اند! از انبارهای گردن‌کلفت‌های رژیم سابق مدام یخچال و تلویزیون و این‌طور چیزها می‌آوردند و در مسجد قرعه کشی می کردند و با پول ناچیزی به روستایی ها می دادند. ماجرای آمدن تلویزیون به خانة ما خیلی جالب بود، پدرم نمی خواست بخرد، اما وقتی علی‌رضا برادر بزرگم برای دیدن تلویزیون هر شب به خانة کسی می رفت، بعد از دعوای مفصلی با قهر و ناراحتی به شهر رفت و با پدربزرگم و یک تلویزیون سیاه و سفید هشت اینچ پارس برگشت که آن را از عروس و داماد جوانی خریده بود و در چفیه ای بسته بود، همراه با تلویزیون مصرف گرایی هم داشت روستا را مسخ می کرد.
به سرعت همه چیز تغییر می کرد، جوان‌ها به جبهه می‌رفتند و بعضی هایشان شهید می‌شدند، مینی‌بوس های سپاه ما را برای تظاهرات‌ها به تربت جام می‌بردند. ما حالا همه چیز را دوست داشتیم، حتی جنازه های خونین شهیدان، کسی را غمگین نمی‌کرد، اشک می‌ریختیم و شاد بودیم، امام را دوست داشتیم، بزرگ‌ترها پای تلویزیون با دیدنش به گریه می‌‌‌‌افتادند و ما کوچک‌تر ها در حسرت عکسش بودیم که به سینه مان بچسپانیم. یکی از بزرگ‌ترین شادی‌هایمان، مجلة بچه‌های انقلاب بود که به نظرم کار بچه‌های فرهنگی سپاه بود و خط به خط تمامش را می‌خوردیم
ما بچه‌ها مجبور بودیم کار کنیم، چون آن زندگی دشوار به جز این روش اداره نمی‌شد. با همة سختی‌های فقر و محرومیت، هرگز خاطرة کودکی برای من تلخ نیست، چرا که عشقی عجیب زندگی را برای همة ما شیرین کرده بود.
و اما کتاب، جز کتابهای درسی، قرآن، کتاب حافظ، رسالة توضیح المسائل و مفاتیح، کتاب دیگری در خانة ما نبود. حافظ را هم برای مشق مکتب برادر بزرگم گرفته بودند که اتفاقا به خاطر مشق از روی نستعلیق با وجود سواد کم، خط خوشی داشت! جایی گفته ام که حافظ معلم کلاس اول شعرم بود! معناهای بسیاری از شعرهایش را خوب نمی‌فهمیدم، اما با شوقی عجیب می‌خواندمش و از آن‌ها که می‌فهمیدم بی‌حد لذت می‌بردم! شعر با همان یک کتاب مرا تسخیر کرده بود به نحوی که یادم است روزی وقت مشاجره با یکی از بچه‌ها سر بازی به طعنه به او گفتم: ما شیخ و واعظ کمتر شناسیم/ یا جام باده یا قصه کوتاه! و آن بندة خدا هاج و واج نگاهم کرد!
یکی از بچه‌های روستا به نام شهید حسن رمضانی! که محصل رشتة کشاورزی هنرستان فنی تربت جام بود، با چند تای دیگر از بچه‌های بسیج یک کتابخانة چندهزار کتابی در مدرسه کهنة روستا راه انداختند که ما بچه‌ها را بسیار خوشحال کرد. حالا می‌توانستیم داستان راستان شهید مطهری و قصة ابوذرش و قصه هایی مثل خانة درختی را در کتابهای رنگی و عکس‌دار بخوانیم. سپاه و جهاد با هم، همه کار می‌کردند!
بعدها که بزرگ‌تر شدم و مدتی خودم آن کتابخانة متروک را فعال کردم، دیدم که کنار آن کتابهای خوب برای ما بچه‌ها، چه کتابهای عجیب و غریبی از انسان تک ساحتی تا السماء و العالم و اقتصاد توحیدی بنی‌صدر و .. به آن کتابخانه آمده بود. اما با این همه برای آن دوره، همان کار، کار خیلی بزرگی بود!
پدر و مادرم ده دوازده سال است که از آن روستا کوچیده اند، حالا اما آن روستا باز تفاوت کرده است، خیلی از خانه‌هایش نوسازی شده اند و همه تلفن و گاز دارند، جوی آب کشاورزی تبدیل به لوله شده است تا آب هرز نرود و...
کشت غالب روستا به زعفران تغییر کرده است که تاثیرات خوبی در معیشت کشاورزها گذاشته، اما کارگرهای روزمزد همچنان مشکل دارند، مشکلات جدیدی هم البته پیش آمده است، مخصوصا از ده دوازده سال پیش اعتیاد بیشتر شده است....
باید بروم و ببینم!
(این خاطره برای بخش زادگاه مجلة همشهری داستان نوشته شده است)